Khi sử dụng web, chắc hẳn bạn không còn xa lạ với những thông tin được lưu sẵn khi đăng ký, đăng nhập lại. Quá trình ghi nhớ và điền lại thông tin ấy được gọi là Cookie. Các nhà thiết kế Web đa phần đều sử dụng chúng để mang lại sự thuận tiện nhất cho người dùng cũng như dễ dàng hơn trong thu thập thông tin khách truy cập site.
Định nghĩa Cookie là gì
Vậy Cookie là gì,việc thu thập Cookie đem lại những lợi ích và rủi ro ra sao đối với người dùng và chủ trang web, có thể xóa Cookie được hay không? Bài viết này sẽ giúp bạn có những kiến thức hữu ích nhất về Cookie.
Cookie là gì?
Có rất nhiều tài liệu đưa ra các định nghĩa khác nhau về Cookie. Tuy nhiên ta có thể hiểu Cookie là một đoạn văn bản mà một Web server có thể lưu trên ổ cứng của người dùng với các tệp được trang web người dùng truy cập tạo ra. Cookie cho phép website lưu thông tin của người dùng trên máy tính và sau đó lấy lại nó. Các mẩu thông tin sẽ được lưu dưới dạng cặp tên – giá trị (name-value).
Đa số các site chỉ lưu một mẩu thông tin trên máy tính của bạn, nhưng cũng có thể lưu nhiều cặp tên – giá trị nếu nó muốn. Với Cookie, các trang web có thể duy trì trạng thái đăng nhập, ghi nhớ tùy chọn và cung cấp nội dung phù hợp với vị trí và thói quen của người dùng.
Cặp tên – giá trị là gì? Hiểu đơn giản tên – giá trị là mẩu dữ liệu được đặt tên, đây không phải là một chương trình nên không thể thực hiện được việc gì. Một trang web chỉ có thể lấy các thông tin mà nó đã đặt trên máy tính của bạn, nó không thể lấy các thông tin từ các file Cookie khác cũng không thể lấy thông tin khác từ máy tính của bạn.
Các loại Cookie được sử dụng nhiều hiện nay
Cookie được chia thành 2 loại:Cookie bên thứ nhất: do trang web người dùng truy cập tạo ra, trang web được hiển thị trên thanh địa chỉ. Cookie bên thứ nhất được thu thập bởi Session Cookie và Persistent Cookie.
Session Cookie (Phiên Cookie): được lưu trữ trong bộ nhớ máy tính chỉ trong phiên duyệt web và nó sẽ tự động bị xóa khỏi máy tính khi đóng trình duyệt. Những cookie này thường được lưu trữ dưới dạng ID. Việc thu thập Cookie này giúp bạn nhanh chóng chuyển tới một trang mới mà không cần thực hiện lại quá trình đăng nhập. Session Cookie được sử dụng rộng rãi ở những trang web thương mại để theo dõi các bản ghi mà người dùng thêm vào giỏ hàng.
Persistent Cookie (Cookie liên tục): được lưu trữ trên ổ cứng máy tính và không bị xóa khi đóng trình duyệt. Những cookie này có thể thiết lập những sở thích của bạn đối với một trang web cụ thể khi bạn quay lại. Persistent Cookie còn có thể sử dụng để nhận dạng bạn, phân tích hành vi khi lướt web của bạn. Chúng cũng có thể được sử dụng để cung cấp thông tin về số lượng khách hàng truy cập, thời gian trung bình cho một trang cụ thể, đăng nhập thông tin được lưu trữ trong tài khoản hiệu suất của web.
Cookie bên thứ ba: do các trang web khác tạo ra. Trên trang web mà người dùng truy cập chứa các nội dung như quảng cáo hoặc hình ảnh được sở hữu bởi bên thứ ba. Đây là Cookie cho phép tiếp thị và quảng cáo.
Quy trình truyền tải dữ liệu Cookie
Dữ liệu Cookie được thu thập là những cặp name – value được trang web lưu trên ổ cứng của bạn. Một trang web chỉ có thể nhận dữ liệu mà nó đã lưu trên máy tính của bạn và không nhòm ngó các Cookie khác hay bất cứ thứ gì trên máy tính của bạn. Dữ liệu được truyền tải như sau:
- Nếu bạn nhập URL của một trang web nào đó trên thanh địa chỉ, trình duyệt sẽ gửi một yêu cầu đến website.
- Khi yêu cầu xong, nó sẽ tìm kiếm file Cookie trên máy tính của bạn mà trang web đã thiết lập. Nếu tìm thấy file của trang đã tạo thì trình duyệt sẽ gửi tất cả các cặp name – value trong file tới máy chủ của URL đã nhập. Nếu không tìm thấy file tương ứng, nó sẽ không gửi dữ liệu Cookie.
- Web server của trang web sẽ nhận dữ liệu Cookie đã thu thập và yêu cầu cho trang chủ để sử dụng dữ liệu.
Quy trình truyền tải dữ liệu Cookie là gì?
- Nếu không có cặp name – value nào được nhận, quản trị trang web sẽ biết rằng đây là lần đầu bạn sử dụng trang web này. Từ đó, máy chủ của trang web sẽ tạo cho bạn một ID mới trong cơ sở dữ liệu và gửi các cặp name – value đến máy tính của bạn. Máy tính của bạn sẽ tiếp nhận và lưu trên ổ cứng của mình.
- Web server có thể thay đổi các cặp name – value hoặc bổ sung chúng bất cứ khi nào bạn truy cập và yêu cầu trang.
Bạn hoàn toàn có thể điều khiển quá trình thu thập dữ liệu này bằng cách thiết lập các trình duyệt mình để trình duyệt báo tin mỗi khi site gửi các cặp name – value đến. Bạn hoàn toàn có thể chấp nhận hoặc từ chối các giá trị này.
Công dụng của Cookie trình duyệt là gì?
Đối với doanh nghiệp
Doanh nghiệp nhận được rất nhiều lợi ích từ việc thu thập Cookie người dùng như:
- Biết được một số thông tin nhất định về người dùng đang truy cập website của mình, người dùng có thường xuyên truy cập và thời gian truy cập trên trang web là bao nhiêu.
- Có thể dự đoán được cảm nhận của người dùng khi truy cập vào trang web. Những thông tin cá nhân của khách hàng được lưu trữ giúp khách hàng truy cập vào trang web những lần tiếp theo sẽ thuận tiện hơn.
- Từ những Cookie người dùng, doanh nghiệp sẽ biết những quảng cáp nào được xem nhiều từ đó đưa ra những biện pháp điều chỉnh hoặc thiết kế quảng cáo cho phù hợp, thu hút khách hàng.
Đối với người sử dụng
Thu thập Cookie giúp người dùng thuận tiện hơn trong việc truy cập vào trang web những lần sau, người dùng không cần nhập thông tin nhiều lần.
Những rủi ro khi người dùng sử dụng Cookie
Mặc dù mang đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và người dùng nhưng Cookie cũng ẩn chứa những rủi ro nhất định liên quan đến những dữ liệu được lưu trữ.Cookie ảnh hưởng đến sự riêng tư của người dùng, những thông tin cá nhân có thể bị rò rỉ.
Bản thân Cookie không thể phân tán virus, mã độc nhưng nó có thể thu thập được nhiều thông tin trong đó có cả thông tin tín dụng. Do vậy, Cookie làm tăng nguy cơ mất thông tin cá nhân nếu như người khác sử dụng máy tính của bạn hoặc máy tính bị xâm nhập, đánh cắp.
Người dùng nên làm thế nào? Làm sao để xóa được Cookie?
Để đảm bảo tính bảo mật thông tin của người dùng, một số lời khuyên được các chuyên gia đưa ra:
- Thiết lập tùy chọn Cookie bằng cách cài đặt chế độ bảo mật cho trình duyệt.
- Xóa Cookie định kỳ trên máy tính.
- Không cho phép Cookie lưu thông tin đăng nhập.
- Cập nhật phần mềm chống tên miền giả, không bảo mật, chỉ cho truy cập những website đáng tin cậy.
- Cài đặt thiết lập bảo mật kho muốn chia sẻ dữ liệu trực tuyến.
- Thận trọng khi chia sẻ máy tính của bạn.
- Nên sử dụng tiện ích để xóa bỏ Cookie.
Những cách xóa Cookie trên máy tính:
Cách xóa Cookie trên máy tính nhanh đơn giản
- Đối với IE: Tool-> Internet Options -> Nhấp Delete -> tại mục Cookies chọn Delete Cookies.
- Đối với Firefox: Chọn Tool -> Options -> tab Privacy-> tìm mục Cookies và nhấp Clear.
- Đối với Chrome: Biểu tượng ba chấm -> Cài đặt -> Nâng cao -> Trong mục quyền riêng tư và bảo mật chọn Cài đặt nội dung -> Nhấp vào Cookie sau đó xem tất cả các Cookie và dữ liệu website -> Chọn xóa hoặc xóa tất cả.
“Session Cookie” được tự động xóa khi hoàn thành một giao dịch, bằng việc xóa cookie theo định kỳ sẽ làm giảm nguy cơ của việc lạm dụng thông tin vô tình hay cố ý lưu trữ trong cookie.
Tổng kết
Trên đây là những kiến thức cơ bản về Cookie. Hy vọng qua những chia sẻ ở trên, bạn đã hiểu hơn về Cookie là gì, những ưu và nhược điểm mà chúng mang lại nhé. Nên nhớ những thực hiện những lưu ý mà chúng tôi đã chia sẻ để an toàn nhất khi truy cập trang web, tránh làm mất thông tin cá nhân. Thường xuyên cập nhật trang web để có được những thông tin công nghệ hay nhất nhé!